مقاومت (Resistor)

مقاومت (Resistor)

مقاومت یا به انگلیسی Resistor یکی از قطعات بسیار پر مصرف الکترونیک بوده که به جرات می توان گفت کمتر دستگاهی هست که در آن از این قطعه استفاده نشده باشد.واحد مقاومت اُهم می باشد.

مقاومت عنصری است که اگر به صورت سری در مدار بسته شود باعث مقاومت در برابر جریان می شود و اگر به صورت موازی بسته شود باعث مقاومت در برابر ولتاژ یا به اصطلاح تقسیم مقاومتی می شود.

مقاومت ها دارای دو دسته کلی مقاومت های ثابت و مقاومت های متغیر هستند.این مقاومت ها از نظر سایز نیز به دو دسته کلی SMD و DIP تقسیم بندی می شوند.

مقاومت های ثابت به چند دسته تقسیم می شوند که معروف ترین آن ها مقاومت های رنگی موجود در بازار هست؛این مقاومت ها از نظر توان نیز به دسته های مختلفی تقسیم می شوند : 1/8 یا همان یک هشتم وات ، 1/4 یا همان یک چهارم وات ، 1/2 یا همان یک دوم وات ، 1 وات ، 5 وات ، 10 وات و غیره.

مقاومت های متغیر نیز به چند دسته تقسیم می شوند که می توان به : 1 – ولوم  2 – مولتی ترن  3 – پتانسیومتر 4 – مولتی ترن ولومی  5 – NTC
6 – VDR – 7  PTC  و غیره…

مقاومت NTC یا مقاومت حرارتی منفی یک نوع مقاومت هست که هنگامی که دما بالا می رود مقاومتش کم می شود.

مقاومت PTC یا مقاومت حرارتی مثبت یک نوع مقاومت مانند NTC هست که برعکس زمانی که دما بالا می رود مقاومتش زیاد می شود.

مقاومت VDR مقاومتی است که اگر مقدار ولتاژ از حد مورد نظر نوشته شده روی مقاومت بیشتر شود مقاومت می سوزد و دیگر اجازه ی عبور ولتاژ و جریان را نمی دهد.

مقاومت های رنگی :

بر روی هر مقاومت چند رنگ گذاشته می شود که در واقع نشان دهنده مقدار آن مقاومت می باشد.

سیاه :0  قهوه ایی :1   قرمز :2   نارنجی :3   زرد :4   سبز :5   آبی :6   بنفش :7   خاکستری :8   سفید :9

درصد خطای مقاومت را نیز با رنگ نشان می دهند:

1 – قهوه ایی برابر با یک درصد  2 – قرمز برابر با دو درصد  3 – نارنجی برابر با سه درصد  4 – زرد برابر با چهار درصد

5 – طلایی برابر با پنج درصد  6 – نقره ایی برابر با ده درصد  7 – و اگر بی رنگ بود برابر با بیست درصد (%20 ) هست.

در صورتی که مقاومت  دارای چهار نوار رنگی بر روی خود باشد :

دو رنگ اول را نوشته و به اندازه ی رنگ سوم در جلوی آن صفر میگذاریم ، رنگ چهارم نیز درصد خطای ما میباشد مثلا : قهوه ایی قرمز نارنجی و طلایی که برابر است با:

12000 اهم که به بیان ساده تر 12 کیلو اهم.

در مبحث ساده سازی میتوان گفت که به ازای هر سه صفر که حذف می شود یا ممیز میخورد ، یک واحد مقدار مقاومت بیشتر میشود مانند مثال قبل یا :

1000000 که برابر با یک میلیون اهم یا با حذف سه صفر برابر با 1000 هزار کیلو اهم یا با حذف سه صفر دیگر برابر با 1 مگا اهم میشود.

ترتیب واحد ها : اُهم – کیلو اُهم – مگا اُهم

در صورتی که مقاومت دارای پنج نوار رنگی بر روی خود باشد :

سه رنگ اول را نوشته و به ازای رنگ چهارم صفر میگذاریم ، رنگ پنجم نیز درصد خطای ما یا همان تلرانس ما می شود.

در صورتی که مقاومت درارای سه نوار رنگی باشد :

دو حالت دارد یا نوار درصد خطا ندارد در این صورت مانند مقاومت با چهار نوار رنگی عمل می کنیم با این تفاوت که رنگ چهارم همان توار بی رنگ یا درصد خطای بیست درصد ( %20 ) می باشد ؛ یا دارای نوار درصد خطا می باشد که بدین صورت عمل میکنیم : رنگ اول را نوشته و به ازای رنگ دوم صفر میگذاریم و رنگ سوم نیز درصد خطای ما میشود.

در تصویر زیر بهتر متوجه این موضوع می شوید :

در زیر نماد مقاومت را دو شیوه رایج مشاهده می کنید:

دسته بندی مقاومت ها :